نه ساز و كار دقيقي مشخص شده و نه هنوز تكليف بسياري از دستگاههاي توقيفي معلوم است. رمزارزها و ماينرهايشان تا اوايل همين امسال به كارشان در ايران ادامه ميدادند اما از ابتداي تابستان زمزمههاي تغيير به گوش ميرسيد. دولت ضمن پذيرفتن ماينينگ به عنوان يك صنعت، با اين نوصنعت جديد كشور همانند ساير صنايع تا نكرد و حالا، چندين ماه است كه آنها بلاتكليف ماندهاند.
آيين نامه جديد دولت قوانيني را براي صنعت ماينينگ وضع ميكند كه چندان وفق مراد فعالان اين حوزه نيست. «بسياري از دستگاهها را دولت جمع كرده و بسياري از آنها نيز توسط صاحبانشان خاموش شدهاند؛ منتظرند تا ببينند چه ميشود.» اينها را «حميدرضا شعباني» فعال رمزارز در گفتگو با ديجياتو ميگويد. او اشاره ميكند اينكه بعد از چند سال آييننامهاي ناقص ابلاغ شده و صنعتي را كه مسير خوبي پيش روي خود داشته را متوقف كرده، كار صحيحي نبوده است.
ماينرها كوچ ميكنند اما بدون دستگاههايشان
«اگر نرخ برق هفت سنتي براي ماينرها در نظر گرفته شود، اين رقم براي صنعتگران اين حوزه به صرفه نخواهد بود. كشورهايي مانند گرجستان برق سه سنتي عرضه ميكنند و توانستهاند سرمايهگذاران گوناگوني را از كشورهاي مختلف دنيا جذب كنند. كاري كه ما هم پيش از اين در ايران انجامش ميداديم و امروز اما ديگر خبري از آن نيست و سرمايهگذاري خارجي در اين حوزه را از دست دادهايم. به شخصه افراد زيادي را ميشناسم كه اين كار را در ايران رها كردهاند و براي سرمايهگذاري به كشورهاي ديگر رفتند.»
شعباني ميگويد برخورد قهرآميز دولت با مساله ارزهاي مجازي و ضبط كردن دستگاههاي ماينينگ برخورد شايستهاي نبوده و دولت بايد براي بررسي اين حوزه با دقت بيشتري وارد عمل ميشد: «براي ماينرها تعيين و تكليف شود كه در چه حوزههايي وارد شوند و در چه حوزههايي وارد نشوند و نحوه پرداخت مالياتشان مشخض شود. ورود جزيي به مسائل اما مشكل آفرين شده است.»
به گفته شعباني بسته شدن و برخورد با ماينرها از سوي دولت به طور جدي صورت گرفته و اين برخوردها از ماينرهاي خانگي تا مزارع بزرگ را شامل ميشود، مزارعي كه تجارت چند ده نفر در آن انجام ميشد.
با توجه به تعرفه صادراتي برق براي استخراج ارزهاي ديجيتال، ماينرهاي ايراني به كوچ كردن به كشورهاي روسيه، گرجستان، قزاقستان و … فكر ميكنند و اين درحالي است كه رهبر انقلاب روز گذشته (30 مرداد) در سخناني، توليدكنندگان را رزمندگان جنگ اقتصادي خواند كه بايد از آنها به شدت حمايت شود.
به عقيده توليدكنندگان بيت كوين در ايران، قانوني و صنعت شدن ماينينگ با اين شرايط كمكي به آنها نميكند و با برخي بندهايي كه در مصوبه ماينينگ گنجانده شده است، آنها مجبور به كوچ كردن به كشورهاي همسايه هستند.
بهزاد محسني، يكي از فعالان ماينينگ ايران اخيرا به استان ايركوتسك در روسيه رفته است و در چند گزارش ويديويي از وضعيت مساعد اين كشور براي ماينينگ صحبت ميكند. جايي كه به عقيده او پس از تعرفههاي سنگين در ايران، هماكنون ارزانترين نقطه دنيا براي ماينينگ است و امكانات بسيار خوبي براي ماينرها در آنجا وجود دارد.
بهزاد محسني ميگويد:
ايركوتسك، ارزانترين برق جهان براي ماينينگ را دارد. تا قبل از آن ايران بود كه با تعرفههاي جديد ديگر اينطور نيست. در اينجا هزينه برق تقريبا 3 سنت است، آب و هواي مناسبي دارد، به صورت رسمي و قانوني ميتوان فعاليت كرد و دستگاه ماينر وارد كرد و هيچ سوال و جوابي از شما نميشود.
آمادگي انجمن بلاكچين براي شكايت به ديوار عدالت
رئيس هيات مديره انجمن بلاكچين در ادامه با تاكيد بر اينكه انجمن به تعرفهها اعتراض دارد، گفت: مصوبه هيات دولت مشكلات عديده حقوقي دارد و ما حق خودمان ميدانيم كه به ديوان عدالت اداري مراجعه كرده و تقاضاي تعليق اين مصوبه را داشته باشيم.
نظر بخش خصوصي در مورد تعرفه برق ماينرها
محمدي در ادامه در مورد نظر بخش خصوصي در مورد تعرفه برق ماينرها توضيح داد: درخواست ما اين است كه تعرفه برق رقابتي شود و اگر ماينينگ به عنوان يك صنعت شناخته شده، تعرفه صنعتي براي آن در نظر گرفته شود.
وي تاكيد كرد: ما بنا نداريم رفتار غيرقانوني انجام دهيم. نه ميخواهيم فرار مالياتي كنيم و نه به دنبال برق مجاني هستيم. اگر تعرفه رقابتي باشد، خريدار و فروشنده در بورس انرژي قيمت را تعيين ميكنند.
مصوبه دولت بر خلاف منويات رهبر است
در ادامه مراسم شرفي - رئيس كارگروه ماينينگ - با بيان اينكه در مصوبه هيات دولت از بخش خصوصي نظرخواهي نشده است، گفت: تنها نقطه مثبت اين مصوبه به رسميت شناخته شدن صنعت ماينينگ است و نكات ديگر مصوبه بسيار پرابهام و منفي به نظر ميرسد.
بررسي وضعيت فعاليت ماينرها در ساير كشورها
در ادامه علوي - عضو كارگروه ماينينگ ايران و انجمن بلاكچين - در مورد مزاياي استخراج بيتكوين در كشور گفت: برقي كه در كشور براي استخراج بيتكوين مصرف ميشود، وارد چرخه اقتصادي ميشود.
وي با اشاره به تصميم هيات دولت مبني بر در نظر گرفتن نرخ صادراتي برق براي استخراج بيتكوين گفت: در حالي كه در ايران از نرخ متوسط صادراتي حرف زده ميشود، روسيه و قزاقستان با دو سنت به فعالين اين حوزه برق ميدهند و حتي از ماينرها ماليات نميگيرند.
علوي ادامه داد: بعد از مصوبه هيات دولت بسياري از ماينرها نااميد شدهاند و در حال مهاجرت از ايران هستند.
چرا نرخ صادراتي برق براي يك ايراني در نظر گرفته ميشود؟
در ادامه اين مراسم عاشوري - رئيس كارگروه رمزارز سازمان نظام صنفي يارانهاي كشور - با بيان اينكه عدهاي در انقلاب رمزارزها سنگاندازي ميكنند، گفت: براي ماينرها متوسط نرخ برق صادراتي در نظر گرفته شده در حالي كه ما ايراني هستيم و اين صنعت هم يك صنعت داخلي است. به صنعت داخلي ايران نميتوان برق صادر كرد.
وي ادامه داد: اگر ماينينگ به عنوان صنعت شناخته شده، بايد با آن مثل صنعت رفتار كنند.
ماينرها در ايران نيم درصد برق را مصرف ميكنند
در ادامه بيات - عضو انجمن بلاكچين- با بيان اينكه سال گذشته ميانگين تعرفه برق صادراتي 745 تومان بود، گفت: 31 درصد برق كشور را صنعت مصرف ميكند.
فعاليت ماينرها و افزايش قدرت استراتژيك
«بيش از يك ماه است كه مسئولان وزارت صمت و نيرو اعلام ميكنند كه بزودي ارائه مجوزها به فعالان صنعت ماينينگ آغاز ميشود ولي بهدليل مقرون به صرفه نبودن شرايط در مصوبه دولت، فعالان از دريافت مجوز استقبال نخواهند كرد.»
اميد علوي توليدكننده ارز ديجيتالي در كشور با بيان مطلب فوق گفت: در كشور نرخ برق براي ماينرها بيش از 5 سنت (700 يا 800 توماني) محاسبه ميشود اين در حالي است كه نرخ برق در كشورهاي همسايه براي ماينرها 3 سنت (400 تومان) است بنابراين با اين نرخ ماينرها قادر به ادامه فعاليت در كشور نخواهند بود و به همين دليل سرمايهگذاري ماينرهاي داخلي در كشورهاي ديگر آغاز شده است بهطوري كه خيلي از فعالان اين حوزه كه در حال گسترش مزرعه ماينينگ خود بودند اما از آنجايي كه مصوبه دولت تغيير نكرد در حال انتقال تجهيزات خود به كشورهاي روسيه، گرجستان، قزاقستان و... هستند.
اين ماينر با بيان اينكه در هفته گذشته 5 هيأت ايراني به روسيه سفر كرد و بعد از بازديد از امكانات اين كشور در حال عقد قرارداد هستند، گفت: برق 400 توماني در اين كشور كار را براي ماينرهاي ايراني مقرون به صرفه كرده است و روسيه هم با آغوش باز از ايرانيها استقبال ميكند.
علوي با بيان اينكه با شرايطي كه در كشور براي ماينرهاي بخش خصوصي فراهم شده كشور در حال از دست دادن سرمايههاي اين بخش و خريد ماينر است، افزود: كشور ما با وجود ذخاير انرژي پتانسيل بالايي براي حضور در تكنولوژي جديد دارد و ميتواند يكه تاز باشد. اگر كشور ما بتواند ظرفيت و بستر خوبي براي فعاليت ماينرها ايجاد كند ميتواند تأثير زيادي روي بيت كوين داشته باشد، چرا كه ارزهايي كه بر پايه بلاكچين ظهور خواهد كرد باعث ميشود كشور ما قدرت استراتژيك داشته باشد. اين فعال حوزه ارز ديجيتال با اشاره به اينكه با صنعت ماينينگ ميتوانيم كارخانههايي را كه تعطيل يا دچار ركود شدهاند سرپا نگه داريم، گفت: ماينينگ موجب شد بسياري از كارخانهها جاني دوباره بگيرند، چرا كه برخي از كارخانهها در كنار كار خود تعدادي دستگاههاي ماينينگ را بهكار گرفتند و از درآمد آن براي سرپانگه داشتن كارخانههاي خود استفاده كردند. كاري كه دقيقاً روسيه انجام ميدهد در روسيه كارخانهها يك شيفت كار ميكنند و در شيفت دوم يا شب دستگاههاي ماينينگ خود را روشن ميكنند و از محل درآمد با ارز ديجيتال حقوق كاركنان، بيمه و ماليات خود را پرداخت ميكنند.
اين ماينر راهكار جلوگيري از مهاجرت سرمايهها را اصلاح مصوبه دولت و نرخ انرژي عنوان كرد و گفت: مسئولان فكر ميكنند چون اوايل تابستان و در بازه زماني قيمت بيتكوين افزايش يافت و از 4 هزار دلار به 10 هزار دلار رسيد اين سود ثابت ميماند در حالي كه اين بازار متغير بوده و پرريسك است و اكنون در حال سقوط بوده بههمين دليل بايد قبل از كاهش منابع بيتكوين در جهان از اين منابع ارز ديجيتالي استفاده كرد.
وي افزود: تصويب قانون جديد باعث شده دستگاههاي زيادي خاموش بمانند. طبق اعلام وزارت نيرو نزديك به 600 مگابايت برق در ماينينگ مصرف شده يعني نزديك به 5 هزار ميليارد تومان سرمايه درگير بوده كه متوقف شده است بنابراين از آنجايي كه قيمت بيت كوين در حال كاهش است اين ميزان سرمايه مردم در حال از بين رفتن است.
عضو انجمن بلاكچين ايران با بيان اينكه مسئولان فكر ميكنند بايد سريع قانونگذاري كنند، گفت: ولي هنوز كشورهايي مانند امريكا، چين و روسيه كه پيشتاز اين صنعت هستند در حال مطالعه بوده و اين صنعت را قانونگذاري نكردهاند چون ميدانند اين صنعت بهدليل ثابت نبودن متغيرها بسيار پرريسك است اما حال كه مسئولان كشور ما زودتر از كشورهاي در حال توسعه در حال قانونگذاري هستند نبايد قانوني تصويب كنند كه مانع رشد اين صنعت در كشور شود.
سهيل نيكزاد ديگرماينر فعال با بيان اينكه با وجود شرايط كنوني توليد ارز ديجيتالي در كشور مقرون به صرفه نيست گفت: حتي اگر بحث اخذ مجوز از سوي وزارت صمت و نيرو نيز آغاز شود، ماينرها از آن استقبال نخواهند كرد.
نيكزاد با تأييد اينكه اكنون مهاجرت ماينرها بهصورت جدي و عملياتي به كشورهاي همسايه آغاز شده، افزود: ماينرها به علت بلاتكليفي زياد در داخل، قيمت غيرمنصفانه و غيراقتصادي برق، وجود رانت شديد، قانون مصوب بدون صرفه اقتصادي و ريسك بسيار بالا براي فعالان توليد ارز ديجيتال بخش خصوصي و ميل پايانناپذير دولت براي رقابت و شكست دادن بخش خصوصي در حال مهاجرت هستند.با اين مهاجرت تنها سرمايههاي داخلي و بخش خصوصي از كشور خارج ميشود و اعداد و ارقام خروج سرمايهها بيشتر از عدد ريالي است.